Internationale uitwisseling Eco-Schools in Zuid-Afrika

In de eerste week van november was de jaarlijkse uitwisseling tussen de coördinatoren van het Eco-Schoolsprogramma. Van uit alle continenten -m.u.v. Antartica- kwamen de vertegenwoordigers van maar liefst 64 landen bijeen. Samen vertegenwoordigen we 49.000 scholen en 16 miljoen leerlingen en 1,2 miljoen leraren. Dit jaar was de ontmoetingsplaats Johannesburg Zuid-Afrika. En daar mocht ik bij zijn.

Veel van de deelnemers hebben privé de kans gegrepen om een paar dagen eerder te komen of later weg te gaan, om zo wat meer van Zuid-Afrika te kunnen zien. Nu wilde het toeval dat het voor mij het beste paste om zaterdag al te vertrekken en daardoor kon ik een uur na aankomst mee met een groepje naar het wildpark Pilanusberg. De vermoeidheid maakt dan snel plaats voor de bioloog in mij. Al snel zag ik de eerste vogels, gevolgd door een neushoorn op 2 meter, leeuwen, buffels, olifanten et cetera en als slot een uiltje. Alhoewel het nog weekend was voelde ik het toch direct als snoepreis met een uitroepteken. De maandagmiddag was voor een deelprogramma waar Nederland niet aan meedoet, zodat wij naar Constitutional Hill konden gaan om te zien waar Nobelprijswinaars Mandela én Ghandi (!) gevangen hebben gezeten. Als je ooit naar Zuid-Afrika gaat, dan is dit een must om naar toe te gaan, net als het Apartheidsmuseum, zeer indrukwekkend.

Waardevolle ervaring

Het bleek dat deze excursies met conferentiegenoten een enorme waarde hebben. Je leert elkaar steeds beter kennen door de gezamenlijke ervaringen die je opbouwt. En daardoor praat je heel gemakkelijk over het Eco-Schoolsprogramma in andere landen. Je leert van verschillende aanpakken en culturen. Eigenlijk begon de conferentie in de excursies als vanzelf. En plannen zijn gesmeed om samen een aanvraag in te dienen voor Europese of mondiale subsidies. We hebben een netwerk van 49.000 scholen dat we samen kunnen activeren om uitwisseling op gang te brengen. Hoe mooi zou het zijn als een school in India, Kenia en Nederland samen praten over water in hun land. Volgens mij levert dat een geweldige leerervaring op. En misschien leidt het zelfs tot een fysieke uitwisseling.

Sustainable development goals

De conferentie had als thema ‘sustainable development goals (SDG’s). De VN heeft de 17 SDG’s opgesteld als vervolg op de millenniumdoelen. In de doelen wordt bijvoorbeeld gewerkt aan gender gelijkheid, tegengaan van honger en armoede, duurzame steden, eerlijk werk en duurzame groei en klimaatacties. En gelukkig is goede educatie ook een van de doelen. Zoals Mandela al zei: ‘Educatie is het krachtigste wapen dat we kunnen gebruiken om de wereld te veranderen.’

In de conferentie werd geconstateerd dat Eco-Schools aan al deze doelen werkt. Met daarbij als versterkt inzicht dat een programma als Eco-Schools niet alleen over ‘eco’ gaat maar ook over een sociale samenleving en een eerlijke economie. Of zoals gezegd werd: het gaat om mensen die mensen beïnvloeden om verantwoord met onze omgeving om te gaan. Ik hoorde daarin het motto van SME terug: ”duurzaamheid is mensenwerk”.

Ik ben verrijkt teruggekomen van de conferentie en ga aan de slag met de SDG’s in Nederland. En dat ga ik niet alleen doen. Vanuit Eco-Schools gaan we nog meer de partnerschappen en kracht van de samenleving opzoeken. Want alleen samen kunnen we de noodzakelijke duurzame verandering vorm geven. Te beginnen met leerlingen en scholen die zelf de handschoen oppakken.

Al met al een zeer succesvolle en inspirerende conferentie. De vliegreis is uiteraard CO₂ gecompenseerd via het Global Forest Fund van FEE. Maar voor mij zit de duurzame component er vooral in dat we niet allemaal het wiel uitvinden. We doen het samen. Het blijkt dat de overeenkomsten groter zijn dan de verschillen. Hoe mooi is dat!